Saturday, April 07, 2007

LIBERTÉ

Ο Mission καταγόταν από μια πλούσια οικογένεια της Προβηγκίας και σπούδασε κλασσική φιλολογία, λογική και μαθηματικά στο πανεπιστήμιο της Αγγέρης στο τέλος του 17ου αιώνα. Το πλοίο που ανέλαβε ήταν το γαλλικό πολεμικό Victorie και το κυβερνούσε ένας μακρινός εξάδελφος. Κατέπλευσε πρώτα στη Νάπολη και ο Mission ταξίδευσε μέχρι τη Ρώμη, όπου συνάντησε έναν νεαρό ιερέα που τον έλεγαν Καρατσιολι. Ενώ ο Mission έκανε την εξομολόγηση του ανακάλυψε ότι ο ιερέα μοιραζόταν την δική του απέχθεια για την υποκρισία της επίγειας δύναμης εγκόσμιας και πνευματικής. Ο Καρατσιολι πέταξε το ράσο του και έγινε μέλος του πληρώματος του Victorie.

Το πλήρωμα επηρεασμένο αποφάσισε να αρχίσει μια σταδιοδρομία πειρατείας. Η φρεγάτα διέσχισε τον ατλαντικό και έξω από τη Μαρτινίκα της Καραϊβικής δέχτηκε επίθεση από το αγγλικό Winchelsea. Η πρώτη ομοβροντία σκότωσε τον καπετάνιο τον δεύτερο καπετάνιο και τρεις πλωτάρχες οπότε ο Mission πήρε την αρχηγία των αντρών με τον Καρατσιολι στο πλευρό του και απέκρουσαν τους Άγγλους. Τα 200 άτομα του Victorie έχρισαν τον Mission καπετάνιο. Κολλεκτιβοποίησαν τον πλούτο του σκάφους και όλες οι αποφάσεις από εκείνη τη στιγμή θα ήταν αποτέλεσμα συμμετοχής όλων. Μερικοί ανύψωναν τη μαύρη σημαία, αλλά ο Mission διάλεξε το σύμβολο τους να είναι μια άσπρη σημαία που έγραφε πάνω LIBERTÉ, σε αντίθεση με την κλασική πειρατική. Αυτοαποκαλούνταν Liberi και ο τρόπος ζωής τους συμβάδιζε αρκετά με αρχές του αναρχισμού, ενώ ζούσαν σύμφωνα με ένα κοινοτικό κανόνα.

Στη δυτική ακτή της Αφρικής κατέλαβαν ένα ολλανδικό σκάφος με σκλάβους. Οι σκλάβοι απελευθερώθηκαν. Εκείνους που επιθυμούσαν να τους ακολουθήσουν θα τους καλωσόριζαν και θα τους μεταχειριζόταν ως αδέλφια, ενώ όσοι ήθελαν θα τους οδηγούσαν στην ξηρά και θα τους άφηναν ελεύθερους. Σε κάθε μάχη πρόσθεταν νέους υποστηρικτές γάλλους, άγγλους, ολλανδούς και αφρικανούς απελευθερωμένους σκλάβους.

Ταξιδεύοντας γύρω από την ακτή της Μαδαγασκάρης, ο Misson βρήκε έναν φιλόξενο κόλπο σε μια περιοχή με εύφορο χώμα, γλυκό νερό και φιλικούς ντόπιους. Εκεί, γύρω στα 1700, ο Mission έκτησε δυο μεγάλα οκταγωνικά φρούρια και με την ομάδα των εκατοντάδων αποστατών ναυτικών, απελευθερωμένων σκλάβων, γάλλων και άγγλων πειρατών του ίδρυσε την ελεύθερη αποικία της Libertatia. Δημιούργησαν μια νέα γλώσσα, ένα πολύγλωσσο μίγμα αφρικανικών γλωσσών, που συνδυάστηκε με γαλλικά, αγγλικά, ολλανδικά και πορτογαλικά.

Οι πειρατές εγκαταστάθηκαν και έγιναν αγρότες. Δεν υπήρχε κανένας φράκτης ή οποιαδήποτε απόλυτη ιδιοκτησία στη γη τους. Τα λάφυρα και τα χρήματα που αποκτούσαν εν πλω πήγαιναν στο κοινό Υπουργείο Οικονομικών. Η αξία των χρημάτων ήταν ελάχιστη, αφού καθετί ήταν από κοινού. Δημιούργησαν μια πόλη, έκτισαν αποβάθρες, και πλέον είχαν ένα τόπο που αποκαλούσαν δικό τους. Ο Mission δημιούργησε ένα σύνολο άρθρων σύμφωνα με τα οποία η αποικία μπορούσε να ζήσει με δημοκρατία. Αυτά τα άρθρα βασίζονταν σε ιδέες εκπληκτικά όμοιες με αυτές της γαλλικής και της αμερικανικής επανάστασης στα τέλη του 18ου αιώνα των οποίων προηγούνταν πάνω από 60 χρόνια. Στα άρθρα δεν υπήρχε θανατική ποινή, σκλαβιά, φυλάκιση ή χρέη και καμία επέμβαση σε ζητήματα σεξουαλικότητας ή θρησκείας.

Στο τέλος, ενώ κάθε εσωτερική δυσαρέσκεια κατάφερνε να επιλυθεί κάτω από την καλή θέληση όλων, ο κίνδυνος εκτός των πυλών αυξήθηκε. Πορτογαλικά σκάφη προσπάθησαν να συντρίψουν την αποικία, και απωθήθηκαν. Κατόπιν, οι γειτονικές φυλές, που φοβήθηκαν ότι ο Mission αποκτούσε πολύ δύναμη ενώθηκαν εναντίον του. Η αποικία τελικά υπέκυψε μετά από μια αιφνιδιαστική επίθεση. Προσπάθησαν να τους απωθήσουν, αλλά η τεράστια αριθμητική υπεροχή των αφρικανών ανάγκασε τους αποίκους να αποσυρθούν στα σκάφη τους. Ο Mission διέφυγε μόνο με 45 άντρες και δυο καΐκια. Από τη γέφυρα του πλοίου ο Mission είδε την ουτοπία τους να λεηλατείτε και να παραδίδεται στη φωτιά. Κατόπιν έπλευσαν μακριά. Ο Mission αποφάσισε να αποσυρθεί στην Αμερική όπου κανείς δεν τον ήξερε αλλά έξω από το ακρωτήριο Ινφάντα μια μεγάλη καταιγίδα βύθισε το καΐκι.

Ήταν η προσπάθεια από μια ομάδα ανθρώπων να χτίσει μια πραγματικά ελεύθερη κοινότητα. Μια κοινότητα που προσπάθησε να ζήσει με τα ιδανικά "Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφότητα" σχεδόν 100 έτη πριν από τη γαλλική επανάσταση. Άντεξε περίπου 25 χρόνια.

3 comments:

MC said...

Το μικρό όνομα του απελευθερωτή-πειρατή captain Mission έχει χαθεί στην ιστορία. Ό,τι γνωρίζουμε για τον Mission προέρχεται από το βιβλίο Γενική Ιστορία των πιο Διαβόητων Πειρατών, που εκδόθηκε στο Λονδίνο το 1824 και έχει γραφεί από κάποιον captain ‘Charles Johnson’ (πιθανολογείτε ως ψευδώνυμο του Ντηφόε). Τα απομνημονεύματα του Mission διασώθηκαν από ένα μέλος του πληρώματος που επέζησε από το τελευταίο ταξίδι τους και αφού πέρασαν από πολλά χεριά μεταφραστήκαν από τον Johnson, ο όποιος τα συμπεριέλαβε στο βιβλίο του. Η βασική πηγή μου είναι ‘Οι Πόλεις της Κόκκινης Νύχτας’ και «Μία στις Χίλιες»από τον William Burroughs.

MC said...

‘There is simply no room left for 'freedom from the tyranny of government' since city dwellers depend on it for food, power, water, transportation, protection, and welfare. Your right to live where you want, with companions of your choosing, under laws to which you agree, died in the eighteenth century with Captain Mission. Only a miracle or a disaster could restore it. ‘
William Burroughs
Cities of the Red Night (1981)

MC said...

Οι πειρατές, αν και δεν ήταν ποτέ ‘αγαπημένοι’ μου, τώρα, σε μια πιο ώριμη ηλικία υποθέτω, μπορώ να δω πέρα από τον μύθο. Βέβαια δεν είναι τα γένια τους τα στοιχειά που μου κεντρίζουν το ενδιαφέρον, ούτε και οι γραφικές εικαστικές αποδόσεις που κατά καιρούς καταφέρνουν να συγκινήσουν μερίδα του κόσμου. Τώρα τελευταία διάβαζα στον Θουκυδίδη ότι η έννοια του πειρατή, στα χρόνια του και λίγο νωρίτερα, δεν αποτελούσε μομφή ή κατηγορία και ούτε οι πειρατές απέφευγαν τον τίτλο αυτό. Πολλοί μάλιστα ήταν περήφανοι να δηλώνουν πειρατές, αφού για τον λαό ήταν πολλές φορές κατά μία έννοια προστάτες. Ο Θουκυδίδης πάλι αναφέρει ότι πολλοί μοίραζαν μέρος από τα κλοπιμαία στο φτωχότερο λαό.
Το κείμενο παρόλα αυτά ως κεντρική ιδέα δεν είναι για τους πειρατές